Autonomoen estaldurak

Norberaren konturako langilea edo langile autonomoa esaten zaio irabazteko asmoz jarduera ekonomiko bat normalean, pertsonalki eta zuzenean egiten duenari, lan-kontratu baten mende egon gabe, beste pertsona batzuen zerbitzu ordaindua erabili arren, banakako edo familiako enpresaren titularra izan edo ez. Langilea bere kontura dabilela edo autonomoa dela uste da, aurkako frogarik ezean, jendeari irekita dagoen establezimendu baten titularra bada jabe gisa, errentari gisa, usufruktudun gisa edo antzeko beste kontzepturen batekin.

Langile Autonomoen Araubide Bereziaren (LAAB) barruan jasotzen dira, halaber, kasu berezi hauek:

• Nekazaritzako Norberaren Konturako Langileen Sistema Berezia, uztailaren 4ko 18/2007 Legearen bidez, 2008ko urtarrilaren 1etik ondorioak dituena.
• Ekonomikoki mendekoak diren langile autonomoak (TRADE), langile autonomoaren estatutuari buruzko uztailaren 11ko 20/2007 Legearen II. Tituluko III. Kapituluaren arabera.

Langile autonomoaren estatutua indarrean jarrita, beren kontura diharduten milioika langileren jarduera arautu da, eta haien eskubide indibidual zein kolektiboak aintzatetsi zaizkie, baita gizarte babes maila hobetu ere.

LAABen sartutako langileek, Gizarte Segurantzan alta ematean, bere garaian gertakizun arruntengatiko aldi baterako ezintasunaren prestazio ekonomikoa kudeatzeko aukeratutako Gizarte Segurantzarekin lan egiten duen Mutualitate berean estali beharko  dituzte gertakizun profesionalak; 2019/01/01etik aurrera, gainera, nahitaezkoa da gertakizun profesionalak estaltzea  oro har. Jarduera eteteagatiko babesa ere izango da nahitaezkoa (CATA), bai eta prestakuntza-neurri, lanbide-orientazio eta jarduera ekintzailea sustatzeagatik ere.

Uztailaren 4ko 18/2007 Legearen bidez, Nekazaritzako Norberaren Konturako Langileentzako Sistema Berezia (SETA) ezarri da Norbere Konturako Langileen edo Autonomoen Araubide Bereziaren barruan, eta 2008ko urtarrilaren 1etik aurrera izango du eragina. Bertan, nekazaritzako norberaren konturako langileak egongo dira sartuta, 18 urtetik gorakoak, honako baldintza hauek betetzen dituztenak:

1. Nekazaritza-ustiategiaren jabe izatea eta, gutxienez, errenta osoaren %50 nekazaritza-jarduerak edo beste osagarri batzuk egitetik lortzea, baldin eta ustiategian egindako nekazaritza-jardueratik zuzenean datorren errentaren zatia errenta osoaren %25 baino txikiagoa ez bada eta nekazaritza-jarduerei edo haien osagarriei eskainitako denbora lan-denbora osoaren erdia baino handiagoa bada.
   • Jarduera osagarritzat hartzen dira, hautaketa publikoaren ondorioz, erakunde ordezkagarrietan parte hartu eta bertaratzea, baita ordezkaritza-organo sindikal, kooperatibo edo profesionaletan ere, baldin eta nekazaritza-sektoreari lotuta badaude; jarduera osagarritzat joko dira, orobat, ustiapeneko produktuak eraldatu eta zuzenean saltzeko jarduerak eta naturagunea zein ingurumena babesteari loturikoak, baita ustiategian egindako jarduera turistikoak, zinegetikoak eta artisau-jarduerak ere.
2. Nekazaritza-ustiategiaren titular bakoitzak lortutako urteko etekin garbiek, urtean, Gizarte Segurantzaren Araubide Orokorrean unean-unean ezarritako gehienezko kotizazio-oinarriaren %75 ez gainditzea.
3. Aipatutako nekazaritza-ustiategietan pertsonalki eta zuzenean nekazaritza-lanak egitea, besteren konturako langileak enplegatu arren, baldin eta bi langile finko baino gehiago ez badira edo, iraupen zehatzeko lan-kontratudun langileak izanez gero, nekazaritzako behin-behineko langileei ordaindutako lansari guztiak 546tik gorakoak ez badira urtean, datatik datara zenbatuta. Besteren konturako langileak kontratatzeko mugak nekazaritza-ustiategi bakoitzeko aplikatuko dira.
4. Nekazaritza-ustiategian bi titular edo gehiago badaude, denak Norbere Konturako Langileen edo Langile Autonomoen Araubide Berezian (LAAB) harpidetutakoak, beste langile finko bat gehituko da aurreko paragrafoan ezarritako langile edo lansari kopurura, edo 273 lansari urtean, behin-behineko langileen kasuan, nekazaritza-ustiategiko titular bakoitzeko, lehena kanpo utzita.

La Ley 20/2007 de 11 de julio, en su artº. 11, punto 1, define por primera vez la figura del Trabajador Autónomo Económicamente Dependiente (TRADE) como “aquellos que realizan una actividad económica o profesional a título lucrativo y de forma habitual, personal, directa y predominante para una persona física o jurídica, denominada cliente, del que dependen económicamente por percibir de él, al menos el 75 por 100 de sus ingresos por rendimientos de trabajo y de actividades económicas o profesionales”.

No obstante, para considerarlos como tales, deberán reunir simultáneamente cinco condiciones:

1. No tener a su cargo trabajadores por cuenta ajena, ni contratar o subcontratar con terceros.
2. No ejecutar su actividad de manera indiferenciada con los trabajadores que presten servicios bajo cualquier modalidad de contratación por cuenta del cliente.
3. Disponer de infraestructura productiva y material propios, necesarios para el ejercicio de la actividad e independientes de los de su cliente.
4. Desarrollar su actividad bajo criterios organizativos propios, sin perjuicio de las indicaciones de carácter general que pueda recibir de su cliente.
5. Percibir una contraprestación económica en función del resultado de su actividad, de acuerdo con lo pactado con el cliente.

Estas condiciones específicas, además han de ir acompañadas de un contrato por escrito (o dentro de un acuerdo de interés profesional) y registrado:

* El autónomo podrá elegir entre la base mínima y máxima que le corresponda según sus particularidades, con respecto a la normativa vigente.

Los trabajadores incluidos en este Sistema Especial que no hayan optado por dar cobertura, en el ámbito de la protección dispensada, a la totalidad de las contingencias de accidentes de trabajo y enfermedades profesionales, efectuarán una cotización en concepto de incapacidad permanente, muerte y supervivencia correspondiente al 1 por ciento, además de una cotización adicional equivalente al 0,10 por ciento para la financiación de las prestaciones previstas para el riesgo durante el embarazo y riesgo durante la lactancia natural, aplicando en ambos casos, sobre la base de cotización elegida.

Los trabajadores incluidos en este Régimen Especial que opten o hayan optado por la totalidad de la cobertura de las contingencias derivadas de accidentes de trabajo y enfermedades profesionales, se aplicará según la tarifa de primas para la cotización por accidentes de trabajo y enfermedades profesionales.

Los trabajadores que de forma voluntaria se acojan a la cobertura de Cese de Actividad, el tipo de cotización aplicable será el 2,20 por ciento.